Hộ kinh doanh cá thể là gì? Quy định pháp lý

Các gia đình muốn mở cửa hàng buôn bán, các cá nhân muốn kinh doanh các mặt hàng thì có gì khác biệt nhau khi đăng ký kinh doanh hay không? Kinh doanh ngành nghề gì thì không cần phải xin giấy phép kinh doanh. Hôm nay hãy cùng Đăng ký kinh doanh nhanh tìm hiểu hộ kinh doanh cá thể là gì và cơ sở pháp lý ra sao?

1. Khái niệm hộ kinh doanh cá thể

Hộ kinh doanh cá thể là cá nhân hoặc hộ gia đình được cấp một giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, cho phép họ thực hiện các hoạt động kinh doanh theo quy định của pháp luật. Hộ kinh doanh cá thể có địa điểm kinh doanh cố định một chỗ, ít khi thuê người lao động, không dùng con dấu và chịu trách nhiệm bằng tất cả tài sản của họ đối với các hoạt động kinh doanh.

Người đại diện của hộ gia đình trong các giao dịch vì lợi ích chung của hộ là chủ hộ. Tài sản chung của hộ cá thể là tài sản được tạo ra bởi các thành viên trong hộ hoặc được chia sẻ và các tài sản khác do các thành viên thống nhất là tài sản chung của hộ. Trong trường hợp tài sản chung của hộ không đủ để thực hiện nghĩa vụ chung, các thành viên phải chịu trách nhiệm chung và hỗ trợ nhau.

Hộ kinh doanh có thể được thành lập bởi một cá nhân hoặc một nhóm người gồm các cá nhân là công dân Việt Nam, đủ 18 tuổi, có đầy đủ năng lực hành vi dân sự hoặc bởi một hộ gia đình. Tuy nhiên, hộ này chỉ được phép đăng ký kinh doanh tại một địa điểm duy nhất, sử dụng không quá mười lao động và chịu trách nhiệm hoàn toàn bằng tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh (theo điều 79, của Nghị định số 01/2021/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp).

Tham khảo: Thủ tục đăng ký kinh doanh hộ gia đình mới nhất

2. Cơ sở pháp lý của hộ kinh doanh cá thể

Đầu tiên, hộ kinh doanh có thể được thành lập và sở hữu bởi một cá nhân, một nhóm người hoặc một hộ gia đình. Trong trường hợp hộ kinh doanh do một cá nhân làm chủ, hộ kinh doanh thuộc quyền sở hữu của cá nhân đó và người chủ hộ kinh doanh có quyền tuyệt đối trong việc quyết định công việc kinh doanh của hộ (tương tự như chủ doanh nghiệp tư nhân).

Trong trường hợp hộ kinh doanh do một nhóm người hoặc một hộ gia đình làm chủ, hộ kinh doanh thuộc sở hữu của nhiều chủ. Các hoạt động kinh doanh của hộ kinh doanh cá thể được quyết định bởi các thành viên trong nhóm hoặc các thành viên trong hộ gia đình. Một người được chọn làm đại diện cho nhóm hoặc cho hộ để tham gia giao dịch với các bên khác.

Thứ hai, hộ kinh doanh thường có quy mô kinh doanh nhỏ, gồm một địa điểm kinh doanh và không sử dụng quá 10 lao động. Điều này phân biệt hộ kinh doanh với các doanh nghiệp khác, vì hộ kinh doanh chỉ hoạt động tại một địa điểm duy nhất và có số lượng lao động giới hạn.

Nếu hộ kinh doanh sử dụng từ 10 lao động trở lên, họ sẽ phải đăng ký thành lập doanh nghiệp theo quy định của pháp luật. Trái ngược với hộ kinh doanh, các doanh nghiệp có trụ sở chính có thể mở rộng bằng cách thành lập các chi nhánh, văn phòng hoặc địa điểm kinh doanh khác. Nhà nước cũng khuyến khích các doanh nghiệp sử dụng số lượng lao động lớn hơn.

Công việc kinh doanh là nghề nghiệp chính của hộ kinh doanh nên họ phải đăng ký hộ kinh doanh tại cơ quan có thẩm quyền. Ngược lại, hộ gia đình sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp, làm muối và những người bán hàng rong, quà vặt, buôn chuyến, kinh doanh lưu động, làm dịch vụ có thu nhập thấp không cần đăng ký, trừ khi kinh doanh các ngành, nghề có điều kiện. Mức thu nhập thấp được UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương xác định tùy theo địa phương. Hộ kinh doanh còn khác biệt với hộ gia đình sản xuất ở chỗ họ sử dụng số lượng lao động nhiều hơn, theo yêu cầu của điểm kinh doanh và nhà nước.

Xem thêm: Các bước thành lập hộ kinh doanh cá thể

Thứ ba, chủ hộ kinh doanh cá thể đảm nhận một trách nhiệm không giới hạn trong việc điều hành hoạt động kinh doanh. Bản chất của trách nhiệm không giới hạn trong kinh doanh của chủ hộ kinh doanh tương tự như trách nhiệm không giới hạn của chủ doanh nghiệp tư nhân.

Điều đó có nghĩa là, nếu tài sản kinh doanh không đủ để thanh toán các khoản nợ, chủ hộ kinh doanh phải sử dụng cả tài sản cá nhân không liên quan đến hoạt động kinh doanh để thanh toán nợ. Thời điểm thanh toán nợ xảy ra khi chủ hộ kinh doanh phải đáp ứng các khoản nợ đến hạn cho các chủ nợ.

Cách thanh toán nợ khi doanh nghiệp tư nhân không có khả năng thanh toán có thể được thực hiện theo quy định của pháp luật về phá sản. Tuy nhiên, chủ hộ kinh doanh chỉ có thể yêu cầu và thanh toán nợ theo thứ tự quy định trong vụ án dân sự, không thuộc phạm vi điều chỉnh của pháp luật về phá sản.

Tuy nhiên, khác biệt so với doanh nghiệp tư nhân, trách nhiệm không giới hạn của chủ hộ kinh doanh có sự phân tán rủi ro đối với nhiều thành viên trong trường hợp chủ hộ kinh doanh là một nhóm người hoặc một gia đình.

Nếu chủ hộ kinh doanh là một nhóm người, tất cả các thành viên trong nhóm đó sẽ chịu trách nhiệm không giới hạn đối với mọi khoản nợ của chủ hộ kinh doanh.

Nếu chủ hộ kinh doanh là do cả một gia đình làm chủ thì mọi thành viên trong gia đình đó phải chịu trách nhiệm không giới hạn. Khi tài sản chung của gia đình không đủ để thanh toán các khoản nợ, các thành viên trong gia đình phải sử dụng cả tài sản riêng để thanh toán nợ và phải trả cho các thành viên khác trong gia đình (trách nhiệm liên đới).

Trên đây là bài viết chia sẻ kiến thức để mọi người hiểu rõ khái niệm và cơ sở pháp lý của hộ kinh doanh cá thể. Nếu bạn còn thắc mắc nào cần giải đáp hãy liên hệ với Đăng ký kinh doanh nhanh chúng tôi.