Các loại hình doanh nghiệp có tư cách pháp nhân

Doanh nghiệp có tư cách pháp nhân chắc hẳn được khá nhiều người biết đến, đặc biệt là các chủ đầu tư khi muốn kinh doanh, thành lập công ty. Hiện nay, pháp luật hiện hành đã quy định khá đầy đủ về định nghĩa cũng như các loại hình doanh nghiệp này. Đây sẽ được coi là cơ sở để doanh nghiệp xác định cũng như lựa chọn cho mình một loại hình công ty có thể đáp ứng được mục tiêu chiến lược đã đề ra.

Doanh nghiệp có tư cách pháp nhân gì?

Để định nghĩa cụm từ trên, chúng ta cần phải hiểu tư cách pháp nhân là gì. Theo đó, tư cách pháp nhân chính là tư cách của tổ chức được nhà nước trao cho để thực hiện một số quyền lợi và nghĩa vụ một cách độc lập nhất định. Đồng thời, các tổ chức này sẽ phải chịu trách nhiệm trước nhà nước và pháp luật.

Để trở thành một tổ chức có tư cách pháp nhân, cần phải đáp ứng các điều kiện cụ thể. Đó là được thành lập theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015, luật khác có liên quan. Bên cạnh đó còn phải có cơ cấu tổ chức theo quy định tại Điều 83 Bộ luật Dân sự 2015 như:

• Pháp nhân phải có cơ quan điều hành.
• Pháp nhân có cơ quan khác theo quy định của pháp luật hoặc quyết định của pháp nhân.
• Có tài sản độc lập với cá nhân, pháp nhân khác và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật bằng tài sản của mình.
• Nhân danh mình tham gia quan hệ pháp luật một cách độc lập.

Như vậy, doanh nghiệp có tư cách pháp nhân có thể hiểu là một tổ chức được Nhà nước trao cho để thực hiện một số quyền và nghĩa vụ về đầu tư kinh doanh. Đồng thời, doanh nghiệp đó phải đáp ứng các điều kiện theo quy định nêu trên và phải tự chịu trách nhiệm trước pháp luật. Ngoài ra, vẫn còn một số doanh nghiệp không có tư cách pháp nhân nhưng trong bài viết này chúng tôi sẽ không đề cập tới.

Các loại hình doanh nghiệp có tư cách pháp nhân

Theo quy định của Luật Doanh nghiệp hiện hành, có 04 loại hình doanh nghiệp có tư cách pháp nhân bao gồm:

• Công ty cổ phần.
• Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên.
• Công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên.
• Công ty hợp danh.

Như vậy, để làm rõ hơn về tư cách pháp nhân của các loại hình công ty, sau đây chúng tôi sẽ phân tích khái quát như sau:

Công ty cổ phần

Tư cách pháp nhân của công ty cổ phần có những đặc điểm chủ yếu, căn cứ theo Điều 111 Luật Doanh nghiệp 2020, cụ thể như sau:

• Vốn điều lệ được chia thành nhiều phần bằng nhau, được gọi chung là cổ phần.
• Cổ đông có thể là tổ chức, cá nhân. Số lượng cổ đông tối thiểu là 03 và pháp luật không hạn chế số lượng tối đa.
• Cổ đông sẽ chịu trách nhiệm các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản của doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã góp.
• Cổ đông có quyền tự do chuyển nhượng cổ phần của mình cho người khác, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 120 và khoản 1 Điều 127 Luật Doanh nghiệp 2020.

Công ty hợp danh

Tư cách pháp nhân của công ty hợp danh có chứa những đặc điểm như sau:

• Phải có ít nhất 02 thành viên là chủ sở hữu chung của công ty, cùng nhau kinh doanh dưới một tên chung. Ngoài ra còn có thêm các thành viên góp vốn.
• Thành viên hợp danh phải là cá nhân, chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về các nghĩa vụ của công ty.
• Thành viên góp vốn là tổ chức, cá nhân và chỉ chịu trách nhiệm về nghĩa vụ tài sản cũng như các khoản nợ của công ty trong phần vốn đã góp.

Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên

Tư cách pháp nhân của công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên, căn cứ theo quy định tại Điều 74 Luật Doanh nghiệp 2020 thì đặc điểm của loại hình này sẽ là:

“Điều 74. Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên

1. Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên là doanh nghiệp do một tổ chức hoặc một cá nhân làm chủ sở hữu (sau đây gọi là chủ sở hữu công ty). Chủ sở hữu công ty chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của công ty trong phạm vi số vốn điều lệ của công ty.

2. Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên có tư cách pháp nhân kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.

3. Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên không được phát hành cổ phần, trừ trường hợp để chuyển đổi thành công ty cổ phần.

4. Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên được phát hành trái phiếu theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan; việc phát hành trái phiếu riêng lẻ theo quy định tại Điều 128 và Điều 129 của Luật này”.

Công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên

Công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên là doanh nghiệp có số lượng thành viên là tổ chức, cá nhân trong khoảng từ 02 đến 50 người. Theo đó, thành viên sẽ phải chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã góp, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. Phần vốn góp chỉ được chuyển nhượng theo quy định tại Điều 51, 52, 53 Luật Doanh nghiệp 2020.