Thủ tục để doanh nghiệp giải thể theo quy định

Giải thể doanh nghiệp có rất nhiều lý do, trong đó phần lớn chủ yếu là do làm ăn thua lỗ, không thể trụ vững trên thị trường kinh doanh. Do vậy, để điều chỉnh vấn đề này, pháp luật đã đưa ra các quy định về giải thể doanh nghiệp như hồ sơ, thủ tục,… Vậy thủ tục để doanh nghiệp giải thể sẽ được thực hiện như thế nào theo luật hiện hành?

1. Các trường hợp và điều kiện doanh nghiệp giải thể

Tại Điều 207 Luật Doanh nghiệp 2020, các trường hợp và điều kiện để doanh nghiệp được thực hiện giải thể sẽ bao gồm:

“1. Doanh nghiệp bị giải thể trong trường hợp sau đây:

a) Kết thúc thời hạn hoạt động đã ghi trong Điều lệ công ty mà không có quyết định gia hạn;

b) Theo nghị quyết, quyết định của chủ doanh nghiệp đối với doanh nghiệp tư nhân, của Hội đồng thành viên đối với công ty hợp danh, của Hội đồng thành viên, chủ sở hữu công ty đối với công ty trách nhiệm hữu hạn, của Đại hội đồng cổ đông đối với công ty cổ phần;

c) Công ty không còn đủ số lượng thành viên tối thiểu theo quy định của Luật này trong thời hạn 06 tháng liên tục mà không làm thủ tục chuyển đổi loại hình doanh nghiệp;

d) Bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, trừ trường hợp Luật Quản lý thuế có quy định khác.

2. Doanh nghiệp chỉ được giải thể khi bảo đảm thanh toán hết các khoản nợ, nghĩa vụ tài sản khác và không trong quá trình giải quyết tranh chấp tại Tòa án hoặc Trọng tài. Người quản lý có liên quan và doanh nghiệp quy định tại điểm d khoản 1 Điều này cùng liên đới chịu trách nhiệm về các khoản nợ của doanh nghiệp.”

2. Thủ tục để tiến hành giải thể công ty

Doanh nghiệp khi thuộc trường hợp phải giải thể dù do Cơ quan Nhà nước yêu cầu hay do tự bản thân doanh nghiệp có nhu cầu giải thể đều sẽ thực hiện theo quy định tại Điều 208 Luật Doanh nghiệp 2020. Theo đó, các bước tiến hành thủ tục này như sau:

Bước 1: Thông qua nghị quyết, quyết định giải thể doanh nghiệp

Theo đó, nghị quyết, quyết định giải thể công ty phải bao gồm các nội dung chủ yếu sau đây:

• Tên, địa chỉ trụ sở chính của doanh nghiệp.
• Lý do giải thể công ty.
• Thời hạn, thủ tục thanh lý hợp đồng và thanh toán các khoản nợ của doanh nghiệp.
• Phương án xử lý các nghĩa vụ phát sinh từ hợp đồng.
• Họ, tên, chữ ký của chủ doanh nghiệp tư nhân, chủ sở hữu công ty, Chủ tịch Hội đồng thành viên, Chủ tịch Hội đồng quản trị.

Bước 2: Thanh lý tài sản

Chủ doanh nghiệp tư nhân, Hội đồng thành viên hoặc chủ sở hữu công ty, Hội đồng quản trị trực tiếp tổ chức thanh lý tài sản doanh nghiệp. Tuy nhiên, trừ trường hợp Điều lệ công ty quy định thành lập tổ chức thanh lý riêng.

Bước 3: Gửi văn bản cho Cơ quan có thẩm quyền, người lao động

Trong thời hạn 07 ngày làm việc kể từ ngày thông qua, nghị quyết, quyết định giải thể công ty và biên bản họp phải được gửi đến Cơ quan đăng ký kinh doanh, cơ quan thuế, người lao động trong doanh nghiệp. Nghị quyết, quyết định giải thể phải được đăng trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp và được niêm yết công khai tại trụ sở chính, chi nhánh, văn phòng đại diện của doanh nghiệp.

Trường hợp doanh nghiệp còn nghĩa vụ tài chính chưa thanh toán thì phải gửi kèm theo nghị quyết, quyết định giải thể công ty và phương án giải quyết nợ đến các chủ nợ, người có quyền, nghĩa vụ và lợi ích có liên quan. Phương án giải quyết nợ phải có tên, địa chỉ của chủ nợ, số nợ, thời hạn, địa điểm và phương thức thanh toán số nợ đó; cách thức và thời hạn giải quyết khiếu nại của chủ nợ.

Bước 4: Thông báo tình trạng doanh nghiệp giải thể

Cơ quan đăng ký kinh doanh phải thông báo tình trạng doanh nghiệp đang làm thủ tục giải thể trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp ngay sau khi nhận được nghị quyết, quyết định giải thể công ty. Kèm theo thông báo phải đăng tải nghị quyết, quyết định giải thể và phương án giải quyết nợ (nếu có).

Bước 5: Thanh toán các khoản nợ cần thiết

Các khoản nợ của doanh nghiệp được thanh toán theo thứ tự ưu tiên sau đây:

• Các khoản nợ lương, trợ cấp thôi việc, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp theo quy định của pháp luật và các quyền lợi khác của người lao động theo thỏa ước lao động tập thể và hợp đồng lao động đã ký kết.
• Nợ thuế.
• Các khoản nợ khác.

Bước 6: Chia phần dư sau khi giải quyết hết các khoản chi phí

Sau khi đã thanh toán chi phí giải thể công ty và các khoản nợ, phần còn lại chia cho chủ doanh nghiệp tư nhân, các thành viên, cổ đông hoặc chủ sở hữu công ty. Việc phân chia sẽ dựa theo tỷ lệ sở hữu phần vốn góp, cổ phần.

Bước 7: Gửi hồ sơ giải thể và Cơ quan tiến hành giải quyết

Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp giải thể gửi hồ sơ giải thể cho Cơ quan đăng ký kinh doanh trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày thanh toán hết các khoản nợ của doanh nghiệp. Sau khi nhận được hồ sơ, Cơ quan có thẩm quyền sẽ tiến hành giải quyết. Việc xem xét xử lý sẽ dựa theo khoản 8 Điều 208 Luật Doanh nghiệp 2020 như sau:

“Sau thời hạn 180 ngày kể từ ngày nhận được nghị quyết, quyết định giải thể theo quy định tại khoản 3 Điều này mà không nhận được ý kiến về việc giải thể từ doanh nghiệp hoặc phản đối của bên có liên quan bằng văn bản hoặc trong 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ giải thể, Cơ quan đăng ký kinh doanh cập nhật tình trạng pháp lý của doanh nghiệp trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng ký doanh nghiệp”.

Từ đó có thể thấy hai vấn đề là thành lập doanh nghiệp và giải thể doanh nghiệp đều rất quan trọng đối với một đơn vị kinh doanh.