Cá nhân kinh doanh có phải đăng ký kinh doanh không?

Với sự phát triển của thị trường ngày nay, bên cạnh việc thành lập công ty đầu tư, phát triển các sản phẩm, dịch vụ quy mô lớn, vẫn còn có những cá nhân kinh doanh nhỏ lẻ. Vì vậy, nhiều vấn đề được đặt ra, trong đó những cá nhân thực hiện hoạt động này bắt buộc phải làm thủ tục đăng ký tại Cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp thắc mắc về việc cá nhân kinh doanh có phải đăng ký kinh doanh hay không?

Cá nhân kinh doanh là gì và có phải đăng ký kinh doanh không?

Để xác định cá nhân thực hiện hoạt động kinh doanh có phải đăng ký kinh doanh hay không, việc tìm hiểu khái niệm về đối tượng này rất quan trọng. Do đó, trong phần này chúng tôi sẽ cung cấp thông tin chi tiết cho bạn.

Cá nhân kinh doanh là gì?

Hộ kinh doanh cá thể và cá nhân thực hiện kinh doanh có giống nhau? Để phân biệt được hai khái niệm này, bạn cần hiểu thế nào là cá nhân kinh doanh. Căn cứ tại khoản 1 Điều 3 Nghị định 39/2007/NĐ – CP, khái niệm về cá nhân thực hiện hoạt động kinh doanh được quy định như sau:

Cá nhân hoạt động th­ương mại là cá nhân tự mình hàng ngày thực hiện một, một số hoặc toàn bộ các hoạt động đ­ược pháp luật cho phép về mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ và các hoạt động nhằm mục đích sinh lợi khác như­ng không thuộc đối t­ượng phải đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật về đăng ký kinh doanh và không gọi là “th­ương nhân” theo quy định của Luật Thương mại. Cụ thể bao gồm những cá nhân thực hiện các hoạt động th­ương mại sau đây:

• Buôn bán vặt là hoạt động mua bán những vật dụng nhỏ lẻ có hoặc không có địa điểm cố định.
• Bán quà vặt là hoạt động bán quà bánh, đồ ăn, n­ước uống có hoặc không có địa điểm cố định.
• Buôn chuyến là hoạt động mua hàng hóa từ nơi khác về theo từng chuyến để bán cho người mua buôn hoặc ng­ười bán lẻ.
• Thực hiện các dịch vụ: đánh giày, bán vé số, chữa khóa, sửa chữa xe, trông giữ xe, rửa xe, cắt tóc, vẽ tranh, chụp ảnh và các dịch vụ khác có hoặc không có địa điểm cố định.
• Các hoạt động thương mại một cách độc lập, th­ường xuyên không phải đăng ký kinh doanh khác.
• Buôn bán rong là các hoạt động mua, bán không có địa điểm cố định, bao gồm cả việc nhận sách báo, tạp chí, văn hóa phẩm của các th­ương nhân đ­ược phép kinh doanh các sản phẩm này theo quy định của pháp luật để bán rong.

Cá nhân kinh doanh có phải đăng ký kinh doanh?

Căn cứ tại khoản 2 Điều 79 Nghị định 01/2021/NĐ – CP quy định về các trường hợp không phải thực hiện thủ tục đăng ký kinh doanh bao gồm:

• Hộ gia đình sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp, làm muối.
• Những người bán hàng rong, quà vặt.
• Người buôn chuyến, kinh doanh lưu động.
• Người kinh doanh thời vụ.
• Người làm dịch vụ có thu nhập thấp (Trừ các ngành, nghề kinh doanh có điều kiện).

Như vậy, từ bản chất khái niệm cá nhân thực hiện hoạt động kinh doanh tại khoản 1 Điều 3 Nghị định 39/2007/NĐ – CP và khoản 2 Điều 79 Nghị định 01/2021/NĐ – CP thì cá nhân phát sinh hoạt động này không cần phải đăng ký kinh doanh. Điều này thực tế xuất phát từ bản chất của việc đăng ký kinh doanh, sẽ bắt buộc đối với những đối tượng là “thương nhân” và có hoạt động kinh doanh thường xuyên, liên tục.

Trường hợp nào cá nhân phải thực hiện đăng ký kinh doanh?

Thông thường, cá nhân kinh doanh sẽ không phải đăng ký. Tuy nhiên, nếu cá nhân đó là thương nhân hoặc cá nhân khác hoạt động có liên quan đến thương mại nhưng không thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 3 Nghị định 39/2007/NĐ – CP thì phải đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật. Để xác định thương nhân là gì, bạn có thể tham khảo Điều 6 Luật Thương mại 2005.

Không phải đăng ký kinh doanh, cá nhân có phải đóng thuế?

Theo quy định của pháp luật hiện hành, mặc dù không phải thực hiện hoạt động đăng ký, thế nhưng cá nhân kinh doanh vẫn phải đóng thuế, trong đó có thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân. Tuy nhiên, bên cạnh đó sẽ có một số trường hợp ngoại lệ không phải nộp loại thế này bao gồm:

• Cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống.
• Cá nhân trực tiếp tham gia vào hoạt động sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, làm muối, nuôi trồng, đánh bắt thủy sản chưa qua chế biến hoặc chỉ sở chế thông thường chưa chế biến thành sản phẩm khác.

Cá nhân kinh doanh có phải đóng lệ phí môn bài không?

Không chỉ phải đóng thuế thu nhập cá nhân, thuế giá trị gia tăng, cá nhân còn phải đóng lệ phí kinh doanh căn cứ theo Điều 2 Nghị định 139/2016/NĐ – CP. Theo đó, chỉ cần cá nhân đó có hoạt động kinh doanh thì phải đóng lệ phí môn bài. Thế nhưng, cũng giống như việc nộp thuế, bên cạnh đó vẫn sẽ có một số trường hợp không phải nộp khoản lệ phí môn bài này bao gồm:

• Cá nhân hoạt động sản xuất, kinh doanh có doanh thu hàng năm từ 100 triệu đồng trở xuống.
• Cá nhân, nhóm cá nhân, hộ gia đình hoạt động sản xuất, kinh doanh không thường xuyên, không có địa điểm cố định.
• Cá nhân, nhóm cá nhân, hộ gia đình sản xuất muối.
• Tổ chức, cá nhân, nhóm cá nhân, hộ gia đình nuôi trồng, đánh bắt thủy, hải sản và dịch vụ hậu cần nghề cá.